Gratis schatting

Vastgoednieuws, heet van de naald

Nieuwe antikraakwet is een feit

De nieuwe antikraakwet, waar CIB Vlaanderen mee voor ijverde, is een feit en zal van kracht worden op donderdag 16 november. De wet komt tegemoet aan het probleem dat de bestaande procedures om krakers te laten uitzetten veel te lang aanslepen. Bovendien wordt kraken nu altijd strafbaar, ook wanneer het om een niet-bewoond pand gaat.
Het kraken van panden is een fenomeen dat al langer de publieke opinie beroert. Het thema ligt al even op de politieke agenda, want iedere legislatuur worden er verschillende wetsvoorstellen ingediend om kraken tegen te gaan. In het verleden heeft echter geen enkel wetsvoorstel de eindmeet gehaald. Dat is nu dus wel het geval.

In de loop van 2016 en 2017 hebben enkele opvallende gevallen in het Gentse de problematiek van het kraken opnieuw centraal geplaatst. Zo was er medio 2016 een situatie waarbij de eigenaars op vakantie waren en door de buren verwittigd werden dat hun huis was bezet door krakers. Wanneer zij hulp probeerden in te roepen (vanuit het buitenland sowieso niet evident) wezen de lokale en federale overheden naar elkaar. Bij het uitblijven van een federale wet die een strafbaarstelling invoert, meende burgemeester Daniël Termont (sp.a) dat hij niet kon tussenkomen om het pand door de politie te laten ontruimen. Amper enkele maanden later verscheen in de media dat in Gent opnieuw drie huizen waren gekraakt, ditmaal huizen die op zeer korte termijn verbouwd zouden worden. En, afgelopen weekend nog leek een confrontatie tussen krakers en een groep omwonenden ernstig uit de hand te zullen lopen, mocht de politie niet zijn tussengekomen.

Een politieke reactie kon niet uitblijven. De meerderheidspartijen schaarden zich achter een gezamenlijk wetsvoorstel dat een dubbel doel had: (1) kraken strafbaar stellen en (2) de procedures tot uitzetting van krakers versnellen zodat de eigenaar sneller opnieuw de beschikking krijgt over zijn onroerend goed. Om deze doelstellingen te verwezenlijken werden zowel het Strafwetboek als het Gerechtelijk Wetboek aangepast. Deze wijzigingen werden op half oktober goedgekeurd door de Kamer van Volksvertegenwoordigers en zullen op 16 november 2017 van kracht worden.

Strafbaarstelling
De strafbaarstelling van kraken zal voortaan ingeschreven zijn in twee verschillende artikelen van het Strafwetboek. Er is met name een onderscheid gemaakt naargelang het gaat om het kraken van bewoonde panden (art. 439 SW) of onbewoonde panden (art. 442/1 SW).

Heden is er alleen in art. 439 SW een aanknopingspunt voor de strafrechtelijke vervolging van kraken. Maar de tekst voorziet louter een strafsanctie voor het binnendringen van een bewoond huis tegen de wil van de eigenaar of de persoon met een zakelijk of persoonlijk recht op de woning, en dan nog louter bij de verzwarende omstandigheden van het gebruik van bedreiging, geweld, braak, inklimming of valse sleutels.

Niet zozeer het verblijf zelf in het pand is dus strafbaar maar louter de handeling van het binnendringen. Dit maakt dat vervolging van krakers vrijwel onmogelijk is, behalve in geval van betrapping op heterdaad. Anders moet men op de één of andere manier kunnen bewijzen dat de krakers ook effectief diegene waren die hadden binnengedrongen in het pand, bijvoorbeeld met behulp van braak. Louter het overschrijden van de drempel of het verblijven in het pand is niet strafbaar. Vervolging is dus niet vanzelfsprekend, temeer omdat in krakersmilieus schijnbaar frequent een methode van ‘voorkraak’ wordt gehanteerd, waarbij de inbreker zelf vervolgens niet in het kraakpand verblijven.

Middels de nieuwe wet wordt ook ‘het bezetten van het goed of het erin verblijven zonder toestemming van de bewoners’ strafbaar (nieuwe versie art. 439 SW). Voor niet-bewoonde panden zal er een strafsanctie gelden voor ‘het binnendringen, het bezetten of het verblijven in het pand zonder zelf houder te zijn van een titel of recht’ (nieuw artikel 442/1 SW).

De hoogte van de strafsanctie zal zwaarder zijn bij het kraken van bewoonde panden (een gevangenisstraf van 15 dagen tot twee jaar en een geldboete van €26 tot €300) dan bij het kraken van niet-bewoonde panden (gevangenisstraf van 8 dagen tot één maand en/of een geldboete van €26 tot €100).

Versnelling procedures
Om te bekomen dat de eigenaar sneller de krakers zou kunnen uitzetten en opnieuw het genot van zijn goed verwerven werkt de nieuwe Wet op twee sporen.

Het eerste spoor is de introductie van een systeem naar Nederlands model waarbij de procureur des konings de ontruiming kan bevelen van een niet-bewoond onroerend goed binnen een termijn van acht dagen na de kennisgeving van het bevel tot ontruiming. De eigenaar van een gekraakte woning zal zich voortaan dus ook tot de procureur des konings kunnen wenden om zijn pand te laten ontruimen. Tegen het bevel van de procureur des konings kan beroep worden ingediend bij de vrederechter, die zich op zeer korte termijn zal moeten uitspreken. Via deze beroepsmogelijkheid wordt de optie van een rechterlijke tussenkomst gevrijwaard.

Het tweede spoor omvat het inschrijven van een nieuwe burgerrechtelijke procedure inzake de uithuiszetting van krakers (‘uithuiszetting uit plaatsen zonder recht of titel’) in een nieuw hoofdstuk in het Gerechtelijk Wetboek. Bij deze procedure:

  • kan de vordering worden ingeleid bij verzoekschrift op tegenspraak of, in geval van volstrekte noodzakelijkheid, bij eenzijdig verzoekschrift
  • kan de vordering worden ingeleid door elke houder van een recht of titel op het onroerend goed
  • moet in het verzoekschrift op straffe van nietigheid worden vermeld: (1) de dag, de maand en het jaar, (2) de naam, de voornaam het beroep en de woonplaats van de verzoeker, (3) het onderwerp en de korte samenvatting van de middelen van de vordering en (4) de handtekening van de verzoeker of van zijn advocaat
  • het bijvoegen van een getuigschrift van de woonplaats van de persoon tegen wie de vordering is ingesteld is alleen vereist in het geval van een verzoekschrift op tegenspraak
  • de oproep tot verschijning is binnen 8 dagen na de inschrijving van het verzoekschrift op de algemene rol bij een verzoekschrift op tegenspraak en binnen 2 dagen bij een eenzijdig verzoekschrift
  • de zaak kan aangehouden worden op de inleidingszitting of de vrederechter kan ze verwijzen naar een nabije datum, waarbij de vrederechter de duur van de debatten bepaalt
  • de vrederechter kan de conclusietermijnen ambtshalve en op een nabije datum vaststellen in het geval van een verzoekschrift op tegenspraak. De partijen moeten hun opmerkingen uiterlijk op de inleidingszitting doen gelden
Deze burgerrechtelijke procedure zal aanzienlijk sneller verlopen dan de procedures die vandaag moeten worden gebruikt. Die slepen (te) lang aan. Ondertussen staat de eigenaar machteloos tegenover de vernielingen die de krakers mogelijk aanbrengen. En tijdens de loop van de procedures kunnen de krakers zich heden beroepen op de bescherming van de privésfeer, waardoor de eigenaar in totale onzekerheid blijft over de toestand waarin zijn/haar pand verkeert. Daaraan wil men met de nieuwe Wet remediëren.

  • Wet van 18 oktober 2017 betreffende het onrechtmatig binnendringen in, bezetten van of verblijven in andermans goed (BS 06 11 2017)
www.cibweb.be

Vragen over dit nieuws?

U bent verkoper

U bent verkoper
Wens je jouw eigendom zorgeloos te verkopen? Wij streven steeds naar de hoogst mogelijke prijs & de beste voorwaarden bij verkoop. Ontdek het hier.
Ontdek meer

U bent verhuurder

U bent verhuurder
Je wenst te verhuren zonder kopzorgen? Wij nemen deze taken graag voor onze rekening. Wij bieden 2 verschillende dienstenpakketten aan voor verhuur. Ontdek ze hier.
Ontdek meer